ХУШ ОМАДЕД БА СОМОНАИ 20 - СОЛАГИИ ҶУМҲУРИИ ТОҶИКИСТОН

Иди рамазон

Моҳи Рамазон моҳи нӯҳуми Мусулмонон мебошад. Дар ин моҳ ҳамаи мусулмонон аз дамидани субҳ то фурӯ рафтани офтоб рӯза мегиранд. Ва баъди Азонро шунидан рӯзаҳояшонро мешикоянд. Дар Рамазон 5-чиз ҳаром мебошад.

Дурӯғ гуфтан

Қасами дурӯғ

хӯрдан ғайбат

кардан Таъназадан

Бахили кардан  

Рамазон дар луғат ба маънои сӯзонанда омадааст, ки гуноҳи яксолаи бандагонро месӯзонад ва дар ин бора расули Худо мефармояд:
Рамазон гуноҳонро месӯзонад ҳамчунон, ки оҳангар оҳанро месӯзонад ва ҳама чизҳои нодаркории ӯ месӯзад, ва рамазон ҳам гуноҳҳои шахси рӯзадорро месӯзонад ва пок месозад.

Дар ин ҷо як ҷизро тазаккур созанд,ки ин маънои онро надорад, ки шахси бе парво ёздаҳ моҳ гуноҳ ба ҷо оварад ба умеди он ки дар рамазон худро аз гуноҳ пок месозад, балки рамазон он гуноҳҳеро месӯзонад, ки шахси мусалмон надониста ва аз рӯи хато кардааст.

Сабаби фарз шудани рӯза дар рамазон фармудаи Худованд аст дар сураи("Баққара" ояти 183 мебошад: Ва Рӯза яке аз панҷ рукни ислом буда барои муъминон фарз (яъне лозим ба иҷро) мебошад ва озори ғайри мусулмон рӯза дорад савоб намешавад).

Ва аввалан бояд қабули қайд аст, ки ҳар мусулмон рӯзаро ҳамчун ибодат яъне хос барои бандагӣ кардани Худованд ба чой оварад, на ба хотири он,ки саломатиаш хуб шавад ва ё ин ки шуғли дӯстдоштааш бошад зеро ин ки мо мусулмонҳо фармудаҳои Худовандро бояд ба ҷо оварем, хоҳ дар он фоидаро бубинем хоҳ набинем ба мо зарур аст,ки иҷро созем, чун,ки аҳли мо бандагон аз бисёр чизҳои, ки фармудаи Худованде аст, ки моро халқ кардааст кӯтоҳи мекунанд ва ба хикмати асоси он расида наметавонанд.

Рӯза дар шариат ба маънии боз истодан аз хӯрдану нӯшидан ва кам хобрафтан ба зану мард аст ва,рӯза дар забони арабӣ ба калимаи "сави" омадааст ва савм дар луғат ба маънои боз истоданан аст аз тамоми корҳои ношоиста бинобар ҳамин ҳар як рӯзадоро зарур аст , ки худро аз тамоми корҳое, ки дар дини ислом манъ карда шудааст ё но хуш пиндошта шудааст боз истод.

Бояд донист , ки дар Рӯза се фарз аст: Авал ният кардани рӯзагирандааст аз шаб ки фардо рӯза мегирад. Дуввум худдорӣ кардан аст аз хӯрдан ва нӯшидан аз дамидани субҳи содиқ то фурӯ рафтани офтоб. Саввум бозистодан аст аз заношӯи кардан дар ин мудат. Шахсонеро рӯзагири фарз мебошад, ки аз мардон аз 12-сола боло бошад ва аз занон аз 9-сола боло башад.

Рӯза ногирифтан иҷозат аст барои бемороне, ки духтурони ҳақиқӣ тавсият додаанд, ки Рӯза гирифтан ба саломатии эшон зарар мерасонанд ва инчунин барои аз ақл бегонагон ва мусофирон ва заноне, ки хуни ҳаиз дидаанд ва ё хуни баёд аз таваллуди кӯдак "нифос" дидаанд, ба инҳо Рӯза гирифтан тамоман иҷозат нест.

Ва аммо заноне, ки ҳомиладоранд ва ё кӯдаки ширмехӯрдаги дошта бошанд агар ба худашон ва ё ба кӯдакашон хавфи зарарро ҳис кунанд ба инҳо ҳам рӯзаро хӯрдан иҷозат мебошанд. Аммо ҳамаи ин нафарон вақто,ки рӯзҳои душворашон сипари шуд,рӯзаро қазо медонанд. Ва тарзи рӯзаро қазо доштани ин нафарон бо ин тарз аст, ки дар ҳар рӯз рӯзаро хурданашон хамонқадар рӯз рӯзҳои қазоӣ мегиранд. Лекин шахсоне, ки рӯзаро қасдан хӯрдаанд ва қазо гирифтан хоҳанд ба ғайр аз як моҳ боз ду моҳу даҳ рӯз рӯзаи кафорат мегиранд.
Дар бораи вақти Рӯза ҳаминро гуфтани ҳастем, ки рӯзаро дар моҳи рамазон, ки яке аз 12-моҳи солшумории ҳиҷрӣ қамарӣ мебошад ва мо ки медонем солшумории ҳиҷри қамарӣ аз 354 рӯзу 11 соат иборат буда аз солшумории ҳиҷрӣ шамсӣ 10 рӯз 21 соат кӯтоҳтар аст,ва саду се соли қамарӣ ба сад соли шамсӣ рост меояд.Бино бар ҳамин моҳи рамазон метавонад, ки дар тамоми чор фасли сол ояд ва саршавии моҳ аз дидани ҳилол (яъне моҳи 1 рӯзаи рамазон ) шурӯъ мешавад.

Барои ҳар як рӯзадор сунат (он корҳое, ки гуфтаанд, ё кардаанд ё рӯзагир додан расули Акрам Муҳаммади Мустафо салолоҳу алайҳи ва ссалам ) ин аст ки пеш аз субҳ дамидан чизе бихӯрад (яъне саҳархӯрӣ ) ва баъд аз хӯрдан ба зикри Худо ва ё Қуръонхонӣ машғул шавад.Одатан бояд кӯшиш намояд,ки дар рӯзҳои рамазон Қуръон зиёдтар бихонад ва рӯзҳоро фақат бобеҳудагардӣ бо хобби зиёд нагузаронад ва дар вақти рӯзаро кушадан яъне баъди фурӯ рафтани офтоб чи дархосте, ки дорад аз Худо ба дуъо талаб намояд ва баъд бо дуъои махсус рӯзаашро бо мева (агар хурмо бошад беҳтар аст) ё бо об ё бо намак кушода каме бихӯрад то меъдааш ором гирифтан, баъд ба намози шомро адо кардан машғул гардад.

Ва аз ҷумла сунат аст, ки дар шабҳои рамазон баъд аз намози хуфтан намози таробеҳ(маънояш – баъд аз 4-ракаат роҳат кардан аст) хонда шавад ва ин намозест, ки иборат аз 20-ракаат буда ва чаҳор ракаати хонда мешавад ва баъд аз ҳар чаҳор ракааат ба миқдори ин чаҳор ракаат нишастан (яъне истироҳат кардан)низ аз рӯи адаб аст. Чун,ки расули Худо се рӯзи рамазонро чунин намоз хондан ва аз тарси он, ки ба уматон воҷиб яъне зарур гардад, ки ба сабаби нахондани гунаҳгор шаванд дигар дар масчид нахондан, ва баъд аз Дунё дар гузаштани паёмбари гиромӣ ин намозро ҳар шаби рамазон дар масчид мехондаги шуданд ва мо низ ҳар шаби рамазон намози таробеҳ мехонем ва онҳое , ки имконият доранд, ҳамаи Қуръонро дар даруни намози таробеҳ хатме кунанд зеро савобаҳои зиёде дорад. Ва аз баракатҳои рамазон ин аст, ки Худованд дар шаби 27-уми рамазон ки "шаби қадр" ном дорад Куръонро ба мо фиристодааст ва ҳар касе шаби қадро ба намозу зикри Худо бедор гузаронад савоби ҳазор моҳи тоату ибодатро ноил мешавад. Инчунин дар рамазон пеш аз он, ки тамом шавад ва намози иди рамазон хонда шавад барои ҳар шахсе, ки камбағал набошад воҷиб яъне зарур аст, ки миқдори 1,6 кг кандум аз сари ҳар як шахс ё пули он гандумро аз ҷониби худаш ва аз ҷониби зану фарзандонаш ба камбағалону бенавоёну мӯҳтоҷон садақа кунад.

Ва дар охир якчанд гуфтаҳое аз суханони пайғамбари акрам Муҳаммад Мустафо(с) -ро дар фазилати рамазон ба шумо пешкаш менамоем.

Расули Худо гуфтааст: дар ҷаннат дарест номи он "район" аст, дохил мешаванд онро рӯзадорон дар рӯзи қиёмат ва дохил намешавад аз он дар, кассе ғайр аз рӯзадорон.

Боз мефармоянд: бандае аз бандаҳои Худо агар як рӯз дар роҳу ризои Худо рӯза дорад, дур мегардонад Худованд аз рӯи ин банда дӯзахро ба масофаи 70-сол .

Дар ҳадиси дигар омадааст: шахсе рӯза дорад рамазонро аз сидқи дил ва барои ризои Худо, мебахшад Худованд ҳамаи гуноҳҳои гузаштаашро.

Ва боз гуфтааст расули Худо: вақти рамазон ояд кушода мешавад дарҳои ҷаннат ва пӯшида мешаванд дарҳои дӯзах ва занҷирбанд карда мешавад шайтонҳоро.

Ин ҳадисҳо аз китоби "Риёзу-с-солиҳин"оварда шудааст.